Zorgrobot helpt steeds meer klanten

29/01/2020

Digitale oplossingen

Delen via

‘Tessa geeft me de juiste prikkels’

Heel veel vertrouwen had hij er niet in. ‘Maar laat ik het toch proberen’, dacht Alexander (30) toen zijn hulpverlener hem voorstelde een robot in huis te nemen. Dus stond in mei opeens Tessa op tafel: een klein apparaat met knipperende oogjes en een hoedje van nepbloemen. De impact bleek groot. ‘Tessa wist mij wél actiever en zelfstandiger te maken. Ik heb nu zelfs een baan!’

Autisme. Alexander had er nooit bij stilgestaan dat hij het zou kunnen hebben. Maar drie jaar geleden kreeg hij die diagnose – en achteraf verklaart het een boel, zegt hij. ‘Bijvoorbeeld dat ik helemaal kan opgaan in één interessegebied. Of dat ik mensen niet in de ogen keek als ik met ze praatte. Vrienden wezen me hierop, dus ik heb mijzelf aangeleerd om dat wel te doen. Maar oogcontact zegt me nog altijd niets.’ Nog een kenmerk van autisme bracht Tessa op zijn pad. ‘Ik kan mij heel moeilijk tot iets zetten.’

Goede verhalen

Dat onvermogen heet ‘onderprikkeling’, legt Alexander uit. Het leidde er bij hem toe dat hij veel te lang deed over zijn bachelor Scheikunde en ook bij zijn master vertraging opliep – met een flinke studieschuld tot gevolg. ‘Ik vond het lastig om mij te zetten tot leren. Of om me in te schrijven voor vakken.’ Thuis wist hij zich evenmin goed tot dingen te zetten. ‘De afwas kon eeuwen blijven staan. En mijn woonruimte werd steeds viezer.’ Toen het niet meer ging en er ook financiële problemen dreigden, vroeg hij het buurtteam in zijn wijk om hulp.

‘Daar zocht een medewerker met mij naar oplossingen. Samen met andere organisaties. Die gaven me naast mijn diagnose, waardoor mijn studieschuld kwijtgescholden werd, bijvoorbeeld ook psycho-educatie en gespecialiseerde begeleiding.’ Dat laatste krijgt hij sinds 2019; van Lister, een organisatie voor mensen met een ernstige psychische aandoening. Van Lister kwam ook het idee om Tessa te proberen, vertelt hij. ‘Mijn herstelcoach had er goede dingen over gehoord. En mijn buurtteam bleek er één beschikbaar te hebben.’

Zelfstandig leven

Tessa is een soort pratende agenda, aldus Alexander. ‘Ze zegt precies wat ik van tevoren via een speciale app intyp. Dat doet ze op de dag en tijd die ik aangeef. Bijvoorbeeld: ‘Je moet nu afwassen.’ Ik heb daardoor een externe prikkel die mij aanspoort.’ Tot zijn verrassing werkt dit vanaf het eerste moment. ‘Zónder dat ik het vervelende gevoel had iemand met die taak op te zadelen. Ik kwam weer helemaal zelf tot dingen. Met een hulpmiddel, ja, maar zoveel mensen hebben een hulpmiddel om zelfstandig te leven. Wat dat betreft is deze robot niet heel anders dan een bril.’

Mede dankzij Tessa bouwde Alexander een dagritme op. ‘Ik plande tijd in voor specifieke activiteiten, van huishouden tot hobby’s. En hoe langer het me lukte dit ritme zelfstandig te volgen, hoe meer zelfvertrouwen ik kreeg.’ De volgende stap was het zoeken van een baan. ‘Onlangs solliciteerde ik bij het lab van de universiteit. En ik werd al snel aangenomen als Research and Education Assistant!’ Hij is trots op zijn baan. Ook durft hij nu verder de toekomst in te kijken. ‘Ik brak mijn master af om mijn leven weer op orde te krijgen. Maar ik hoop die studie wel ooit af te ronden. En ik begin weer te geloven dat me dat gaat lukken!’

‘Hij is nu een stuk zelfverzekerder’

‘Ik zag Alexander een jaar geleden voor het eerst. Door zijn autisme kon hij niet goed in actie komen, vertelde hij. Hij had al een boel oplossingen geprobeerd met Buurtteam West: van weekschema’s uitschrijven tot herinneringen op de muur plakken. Maar niets werkte; zijn geest beschouwde het niet als externe prikkels. Ik vroeg hem open te blijven voor nieuwe methodes. De eerste maanden hebben hij en ik bijvoorbeeld samen zijn huis schoongemaakt, opgeruimd en de administratie gedaan. Doel was om hem nieuwe routines aan te leren die hij uiteindelijk zelfstandig zou kunnen voortzetten.’

Signalen krijgen

‘Terwijl ik met Alexander nieuwe routines ontwikkelde, zag ik bij een andere klant met autisme Tessa staan. Geen mooi of hip apparaat, maar het werkte wel goed. Juist omdat het praatte; daarin is het uniek op de zorgmarkt. Vervolgens ontdekte ik dat elk buurtteam een pilot-Tessa in huis heeft. Alexander kreeg de robot van zijn buurtteam te leen en begon er een halfjaar geleden mee. Tot ons beider verrassing was het direct een succes. Alexanders brein is sterk in het vermijden van signalen dat hij iets moet doen, maar Tessa’s signalen komen heel goed binnen.’

Apparaat kopen

‘Dankzij Tessa neemt Alexander nu veel meer de regie over zijn leven. Dat is fantastisch om te zien! Hij is zelfverzekerder, maakt plannen en voert die uit. Ook wil hij per se de opdrachten intypen die de robot hem moet geven; opdrachten die ik eens per week met hem voorbespreek. Het zou mooi zijn als Alexander ooit zelf een Tessa kan kopen. Die is wel duur: het apparaat kost 275 euro en het vereiste jaarabonnement 365 euro. Ex btw. Maar volgens ontwikkelaar Tinybot is er voor de aanschaf een fiscale vergoeding mogelijk. Gelukkig, want hoe toegankelijker deze robot is, hoe beter – voor Alexander én voor andere mensen met autisme.’

- Martha Valk, Herstelcoach bij Lister

Gerelateerde berichten

Nieuws

Symposium e-health en blended care

Op 2 maart organiseren we een online symposium over e-health en blended care. In het sociaal...

16/02/2023

Digitale oplossingen

Artikel

Detox Thuis: ontwennen met zorg op afstand

Onlangs presenteerde VitaValley de positieve business case voor Detox Thuis: thuis kunnen ontwennen van je alcoholverslaving...

28/03/2022

Digitale oplossingen

Artikel

FIP Zorgcontact maakt van personenalarmering innovatieve e-healthoplossing

Steeds meer psychiatrische cliënten wonen thuis, vaak onder begeleiding van een hulpverlener die een oogje in...

18/03/2022

Digitale oplossingen