Anders organiseren, de formule in twee woorden voor zorg-nieuwe-stijl

26/07/2021
Integraal werken, Zelfstandigheid
Delen via \a\a

Bij Incluzio mag het dan de komende drie maanden over het thema ‘anders organiseren’ gaan, voor directeur Peter de Visser is het iets wat hij altijd al doet. Of in ieder geval probéért te doen, in de weerbarstige sector die het sociaal domein is. De noodzaak is er. De druk op de professionals moet minder door inwoners zelfredzamer te maken. Die professional moet meer gaan doen waar hij of zij goed in is. En het imago van de sector kan ook wel een flinke opfrisbeurt gebruiken. Maar hoe kán het anders?

Anders organiseren is misschien wel een term die ons op het verkeerde been zet, constateert Peter als aftrap. ‘Willen we de zorg inclusief het sociaal domein betaalbaar en uitvoerbaar blijven houden, dan moeten we meer gaan sturen op arbeidsproductiviteit. Maar daar mag je het eigenlijk niet over hebben. Dat voelt alsof iedereen harder moet werken. Maar het gaat juist over slimmer werken, meer maatwerk en minder administratie. Het is meer anders uitvoeren dan anders organiseren.’ Dat begint bij de basis. ‘Het start bij de inwoners, uitgaan van de vraag die mensen hebben en ze aanspreken op hun talenten. Samen kijken wat er nodig is om zelf de drempel over te gaan en de volgende stap te zetten. Vertrouwen winnen en contact maken en houden. Wat voor instrumenten, kwaliteiten en bagage moeten de medewerkers dan hebben om dat te kunnen doen? Ook in complexe, soms op het eerste oog uitzichtloze situaties? Wat is er nodig om samen te werken? Dát is anders organiseren, dat je start vanuit de uitvoering en niet simpelweg de voorgeschreven oplossingen volgt.’

‘Gezien hoe kwetsbaar we zijn’

De noodzaak om het sociaal domein anders te organiseren is er. Maar tegelijkertijd staat de klok nog lang niet overal op vijf voor twaalf. Peter: ‘We hebben met covid-19 anderhalf jaar lang gezien hoe schaars de capaciteit in ziekenhuizen en verpleeghuizen is als de vraag ineens extreem stijgt. We hebben gezien hoe kwetsbaar we dan zijn met vele uitgestelde operaties, geïsoleerde ouderen en bijna code zwart als gevolg. In het sociaal domein en in alle zorg en ondersteuning in de buurt staan we aan de vooravond van een extreme situatie van heel andere orde: de vergrijzing. Er zijn in de komende jaren veel minder medewerkers inzetbaar. Er zijn veel minder mantelzorgers en vrijwilligers. Tegelijkertijd stijgt het aantal mensen in de wijk met een ondersteuningsvraag enorm. Dat vraagt nú om verandering en leiderschap. Die noodzaak wordt nog niet overal gevoeld. Ook omdat het probleem sluimert en zich niet exponentieel opdringt.’

Directeur Peter de Visser

Peter%20de%20Visser%20-%20zorgvisie.jpg

Oplossing voor personeelstekort

Anders uitvoeren biedt ook een oplossing voor personeelstekorten die er nu op veel plekken in de sector al zijn, verwacht Peter. ‘Tekorten ontstaan onder andere doordat medewerkers enigszins gedesillusioneerd de sector verlaten. Er zijn heel veel goede mensen met een warm hart voor de zorg. Die willen graag iets doen maar haken toch af door alle berichtgeving en ellende. Kijk naar de jeugdzorg, met al die negatieve berichten en administratieve lasten. We móeten het wel anders organiseren om het vak aantrekkelijk te houden. Anders uitvoeren betekent dat medewerkers hun kwaliteiten inzetten om in contact met mensen te doen wat nodig is, in plaats van dat ze in een regelgestuurde organisatie vooral processen aan het uitvoeren zijn en administreren.’

Ruimte en verantwoordelijkheid

Wat bij Incluzio de norm is, professionele autonomie, kan daar veel aan bijdragen. ‘Geef medewerkers meer ruimte en verantwoordelijkheid om zelf oplossingen aan te dragen. Geef medewerkers het vertrouwen dat ze zelf beslissingen mogen nemen. Dat vraagt van een organisatie dat je een veilige omgeving bent waarin mensen verantwoordelijkheid nemen en hulp zoeken als ze er zelf niet uitkomen.’

Continu lerende organisatie

Nog een aspect waarin de welzijnsorganisatie-nieuwe-stijl zich onderscheidt is dat het – ook à la Incluzio – een continu lerende organisatie is. ‘Dat is ook anders organiseren: niet zeggen dat het allemaal goed gaat, maar leren van de dingen die fout gaan’, zegt Peter. ‘Op te veel plekken in zorg en welzijn heerst een afrekencultuur. Als er in een situatie iets fout gaat, is het makkelijk om op zoek te gaan naar een schuldige. Het bijeffect is dat mensen denken: de volgende keer neem ik die beslissing niet meer, ik kan beter de regels opvolgen die een ander heeft bedacht en mij daarachter verschuilen. Dat vraagt van een organisatie dat je voor je medewerkers staat en geen problemen onder het tapijt schuift. Niet de medewerker beschadigen en de cultuur maar in stand willen houden, maar leren van elkaar en kwetsbaar durven zijn.’

Technologie

Bij het verhogen van de arbeidsproductiviteit in zorg en welzijn speelt technologie een belangrijke rol. Ook bij Incluzio ligt de focus al op datagedreven werken en de inzet van oplossingen in e-health. ‘Het is onmiskenbaar dat we leven in een wereld waarin techniek nieuwe mogelijkheden opent. Zeker voor mensen die niet zelf meekomen in de maatschappij kunnen die mogelijkheden bijdragen aan meer zelfstandigheid en leefgeluk. We denken bij anders organiseren al gauw aan digitaliseren en automatiseren. Maar het gaat erom dat je niet bij de techniek start, wat nu nog te vaak gebeurt, maar bij de mensen. Begin bij die inwoner zelf, bij zijn wensen en verlangens. Kijk hoe techniek kan helpen om die te realiseren en ervoor te zorgen dat iemand niet onnodig afhankelijk wordt van een professional.’ Op de hoogte blijven van alles rondom Anders Organiseren? Volg ons op LinkedIn.

Gerelateerde berichten

Professionele autonomie
Ervaringsrapport

Ervaringsrapport Professionele autonomie

Autonomie is de kern van ons werk. Onze droom realiseren we alleen maar door onze professionals...

27/12/2023
Integraal werken
Professionele autonomie
Nieuws

Wat is professionele autonomie?

Autonomie is de kern van ons werk. Onze droom realiseren we alleen maar door onze professionals...

27/12/2023
Integraal werken
Symposium
Nieuws

Symposium e-health en blended care

Op 2 maart organiseren we een online symposium over e-health en blended care. In het sociaal...

16/02/2023
Digitale oplossingen